|
 |
|
» Tarih
- deutsch -Karakoçan İlçesi Tarihi
Karakoçan Cumhuriyet dönemi ilçelerindendir. 1936 yılında ilçe olmuştur. Karakoçan 'ın gerek merkezinde gerekse civarında tarihi yönden önem taşıyan yerleşim birimi olmadığından, tarihi bilgileri içeren kaynaklar azdır.
İlçenin en eski yerleşim merkezi, Osmanlı Dönemindeki Ohi Bucağı 'na
bağlı tepe Köyüdür.
İnşaat yapımı kazılarında çanak - çömlek ve süs eşyalarının içinde
bulunduğu mezarlara rastlandığı dikkate alınırsa, tarih öncesi değişik
kavimlerin burada yaşadığı, höyük üzerine kurulmuş bir köy olduğu
anlaşılmaktadır. Bu günkü Kalecik Köyü ve çevresi (Baraj Gölü altında
kalan kısmı), Çan yolu üzerindeki Değirmen dere civarı, Roma dönemine
ait bazı kaya mezarlarıyla dikkati çekmektedir. İlk çağ dönemi Hitit
ve Urartular ın bölgeye hakim oldukları bilinmekte ise de, buralarda
onlara ait önemli eserlere rastlanılmamıştır. Urartular dan sonra ise
bölgeye Medler in, daha sonra Persler in ve Romalıların ellerine
geçmiştir. Bölge Roma Döneminde Sasanilerle Doğu Romalılar arasında
tampon bölge haline gelmiştir.
Karakoçan ve çevresindeki köylere yerleşen insanlar, komşuları Rumlar, Keldaniler, Süryaniler ve diğer gruplarla beraber yaşamışlardır.
Tarihçi yazar Ali Kemali, »Erzincan Tarihi« adlı eserinde Halife Hz. Ömer Devrinde komutan Halid bin Velid tarafından Kiğı'nın ve dolayısıyla Karakoçan' ın da fethedildiğini belirtmektedir. Arap - Bizans, Arap - İran ve Arap - Türk savaşlarında savaş bölgesi olması sebebiyle Karakoçan ve çevresi bahsi geçen savaşların doğurduğu sonuçlardan nasibini almıştır.
Selçuklu Komutan Türkmen Çubuk Bey 1107 tarihinde Harput, Palu, Çemişgezek, Arapkir ve Eğin 'i zaptederek Karakoçan ve çevresini de hakimiyetine almıştır. "Doğu illeri ve Varto Tarihi" adlı eserde Karakoçan çevresindeki aşiretlerin Horasan'dan geldikleri, Hormek aşiretinin Harzem Türkleri'nden olduğu yazılmaktadır.
Karsını (Bazlama) Köyü ve civar köylere yerleşenlerin Karsan Aşiretinden oldukları, bu ismin Kuman Kıpçak dilinden gelmesi bunu doğurmaktadır.
Okçular (Okçiyan) Köyünde Mezar-ı Selçuk adında bir yerin olduğunu söyleyen köyün yaşlıları. Okçu Yusuf'un Selçuklu öncü kuvvetlerinden olduğunu ve bunun Kırklar Hikayesinde anlatıldığını söylemektedirler.
Karakoçan ve çevresi Anadolu Selçuklu Sultanı Alaadin Keykubat zamanında bu devletin sınırları içine alınmış, Anadolu'nun Moğol istilasıyla Selçuklu hakimiyetinden Buldukani Beyleri'nin eline geçmiş, ardından Akkoyunlular'ın egemenliğine, daha sonra Safeviler'in hakimiyetine girmiş, Osmanlı hükümdarı Yavuz Sultan Selim zamanında da Osmanlı topraklarına katılmıştır.
Osmanlılar zamanında vakıf araziye dahil olan Karakoçan, devlet otoritesinin zayıflaması sonucu, vakıf yöneticilerinin ve toprak işleticilerinin eline geçmiştir.
Karakoçan yöresinin 1. Dünya Savaşı ve sonrasında ülke savunmasında oldukça önemli bir yeri vardır. Bilindiği gibi 1. Dünya savaşı yıllarında Rus Orduları bugünkü Karakoçan - Kiğı sınırına dayanmıştı. Çanakkale Savaşları'nın kahramanı Osmanlı 2. Ordusu Ruslarla savaşmak için doğuya kaldırılmıştı. Bu ordunun karargahı Palu'nun Sekarat Köyü; Kurmay başkanlığı Karargahı da bugün Karakoçan'ın Leğan (Başyurt) Bucağına bağlı olan Mahmutlu Köyü; İkinci Ordunun komutan vekili Mustafa Kemal Paşa, Kurmay Başkanı da İsmet (İnönü) Bey idi. Ordu ağırlıklarının bir kısmı Karakoçan 'ın sırtını yasladığı tepelerde ve daha gerilerde bulunmakta idi.
I. Dünya Savaşı sonrası Anadolu 'da kurulan Müdafaa-i Hukuk Cemiyetlerinden "Vilayet-i Şarkiyye Müdafa-i Hukuk Cemiyeti" nin Erzurum Şubesi, aslen Karakoçan'ın Keklik Köyü' nden olan Avukat Hüseyin Avni ULAŞ Bey son Osmanlı Mebusan Meclisi ''e Erzurum Mebusu (Milletvekili ) sıfatı ile katılmıştır.
1936-1937 yıllarında Türkiye 'deki yeni idari düzenleme ile Kiğı İlçesi Çan Nahiyesi ve Palu 'nun Ohi Nahiyesi birleştiriliyor, Karakoçan adı altında bir ilçe Elazığ İli'ne bağlanıyor. Karakoçan ismi aslında bugün de varolan Karakoçan köyünden gelmektedir. Ancak tespitlerimize göre dönemin bölge müfettişi Abdullah Paşa ilçe merkezi olarak düşünülen bu köyü bir bahar günü ziyaret etmiş, iklim şartları ve ulaşımı daha kötü olan bu köy yerine her bakımdan daha uygun olan Ohi Bucağının Tepe Köyü 'nü merkez olarak seçilmiştir.
Böylece Karakoçan Köyü adı ve aynı adı taşıyan bir ilçe oluşmuştur. Zamanla Gahmut, (Yeşilbelen) Zelğıder (Sarıbaşak), Leğan (Başyurt) ve diğer civar köyler, sonraları da Kiğı, Mazgirt, Nazimiye, Palu, Varto ilçelerinden de buraya göçler olmuş ve bugünkü Karakoçan halkını oluşturmuşlardır.
Karakoçan Çevresinde geçen yakın tarihimizin kayda değer olaylarından Dersim Olayları 1937-1938 yılları arasında meydana gelmiştir. Karakoçan bu olaylarda hükümet saflarında yeralmış, ama olaylardan ister istemez etkilenmiştir. Değişik uygulamalar ile bastırılan dersim İsyanı, bölgede oldukça huzursuz günler yaşatmıştır.
.jpg)
2020 eye-print